16 Νοεμβρίου 2009

Τι θα έλεγε ο Θέσπις 25 αιώνες αργότερα;

Βλέποντας την αλβανική ταινία "East, West, East - The Final Sprint" στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αναρωτήθηκα για άλλη μια φορά γιατί  δεν μπορεί η Ελλάδα να παράγει τέτοιες ταινίες.  Η συγκεκριμένη ταινία μού άρεσε γιατί πραγματευόταν το (αρκετά αβανταδόρικο, είναι η αλήθεια) θέμα της με έναν πολύ ανθρώπινο, λιτό και ρεαλιστικό τρόπο. Δεν είχε φλυαρία και οι λίγες σχετικά λέξεις του σεναρίου ήταν καλογραμμένες και σφιχτές. (Σημ. Την ταινία παρακολούθησα με Αμερικανίδα φίλη και παρόλο που από λάθος δεν προβλήθηκαν αγγλικοί υπότιτλοι, η φίλη όχι μόνο δεν βαρέθηκε αλλά απόλαυσε την ταινία σχεδόν όσο εγώ). Οι δε ερμηνείες ήταν ακριβώς όπως έπρεπε: Χωρίς ίχνος στόμφου αλλά με συναίσθημα που περνούσε στον θεατή μέσα από μετρημένες κινήσεις και λεπτές εκφράσεις του προσώπου.

Για τη φτώχεια καλών σεναρίων στον ελληνικό κινηματογράφο (αλλά και στην τηλεόραση) δεν έχω να πω πολλά γιατί θα γίνω κοινότυπη. Σκηνοθέτες έχουμε κάμποσους καλούς αλλά δεν υπάρχει αρκετά ρωμαλέα κινηματογραφική βιομηχανία για να τους στηρίξει, να τους βοηθήσει να βελτιωθούν και να αναδείξει κι άλλους.

Αλλού, όμως, θέλω να επικεντρωθώ: Στην υποκριτική. Η χώρα μας, η πατρίδα του Θέσπιδος, πάσχει στον τομέα της υποκριτικής. Οι περισσότεροι ηθοποιοί μας παίζουν φλύαρα, κραυγαλέα, με στόμφο, φωνάρες και μούτες. Ειδικά στην τηλεόραση, αυτό το είδος υποκριτικής έχει δημιουργήσει σχολή, η οποία διαπιστώνω ότι έχει επηρεάσει ακόμα και τον τρόπο που εκφραζόμαστε όλοι μας στον πραγματικό κόσμο.

"Μα πώς," ενίστανται κάποιοι: "Παραβλέπεις τις δραματικές ερμηνείες. Πάρε παράδειγμα τον Καφετζόπουλο στην Ακαδημία Πλάτωνος. Μέχρι και βραβείο στο Λοκάρνο πήρε."

Πράγματι, θα έλεγε κανείς ότι η ερμηνεία του ήταν "ήσυχη", χωρίς εξάρσεις και υπερβολές. Αλλά, για μια στιγμή: Μήπως έχουμε εθιστεί τόσο πολύ σε αυτή τη μανιέρα ώστε να μην την αναγνωρίζουμε καν; Γιατί ο Καφετζόπουλος έπαιζε στα δάχτυλα μια μανιέρα. Όχι του "Ακάλυπτου", βέβαια, αλλά πάντως μια μανιέρα.

Εκτός αν, φίλε αναγνώστη, συνηθίζεις στην καθημερινότητά σου να κάνεις μεγάλες, δραματικές παύσεις όταν μιλάς με τους φίλους του. Ή ότι κοιτάζεις επίμονα στα μάτια τους ανθρώπους για πάνω από 5 δευτερόλεπτα τη φορά και ύστερα αποστρέφει ςτο βλέμμα. Συγγνώμη αλλά αυτό είναι υποκριτική λίγο καλύτερη από σαπουνόπερα! ("Μη μ' αφήνεις, Ριτζ!" Παύση, αεροπλάνο, βύσσινο, γκρο πλαν στα απελπισμένα μάτια της Μπρουκ. Γκρο πλαν στο συνοφρυωμένο πρόσωπο του Ριτζ. Παρεστιγμένη παύση. "Φεύγω,  Μπρουκ. Δεν μπορείς να με μεταπείσεις." Ξανά γκρο πλαν για κάμποσα δευτερόλεπτα. Διαφημίσεις.) 

Γιατί στις ελληνικές ταινίες οι άνθρωποι δεν μιλούν φυσικά και ανθρώπινα; Γιατί αυτές οι αμήχανες παύσεις, οι ψεύτικες κινήσεις και εκφράσεις, γιατί τόση υπερβολή; Τις πταίει;

Οι παλιομοδίτικες δραματικές σχολές;

Οι σκηνοθέτες που δεν μπορούν να καθοδηγήσουν τους ηθοποιούς;

Η έλλειψη δυνατών σεναρίων στα οποία να στηριχτεί ο ερμηνευτής;

Η οκνηρία των ηθοποιών που τους οδηγεί να καταφεύγουν στις μανιέρες;

Ή μήπως οι θεατές; Μήπως ο Έλληνας θεατής δεν είναι σε θέση να ευχαριστηθεί την ήσυχη δύναμη της ερμηνείας ενός βρετανού ηθοποιού όπου με ένα ελάχιστο σήκωμα του φρυδιού λέγονται ολόκληρες ιστορίες;

Μήπως όλα τα παραπάνω και μερικά ακόμα;

Δεν ξέρω αλλά έχω βαρεθεί. Είναι καιρός να επελάσει μια νέα γενιά ηθοποιών και να ανανεώσει τις σκουριασμένες αντιλήψεις για την υποκριτική.

Στο μεταξύ, θα συνεχίσω να φεύγω από ελληνικές ταινίες και θεατρικές παραστάσεις με αίσθημα ανικανοποίητου και απογοήτευσης...

Δεν υπάρχουν σχόλια: